- Δημοσιεύσεις
- 26.420
- Ηλικία
- 62
- Περιοχή
- Αγρινιο
- Μοτοσυκλέτα
-
KAWASAKI ΖΧR 900 1999
MODENAS X CITE 135 2009
- Όνομα
- ΜΙΧΑΛΗΣ
- Περιοχή
- ΑΓΡΙΝΙΟ
Γύρος
Ο γύρος, είναι ελληνικό παραδοσιακό έδεσμα που παρασκευάζεται από κομμάτια χοιρινού κρέατος ή κοτόπουλου μαγειρεμένα με ειδικό τρόπο.
Οι ρίζες του γύρου πιθανώς να ανάγονται στην Οθωμανική κουζίνα του 17ου αι. και συγκεκριμένα το "Cağ kebabı", ένα φαγητό το οποίο θυμίζει αρκετά γύρο ψημένο οριζοντίως κοντά σε φλόγα. Το ντονέρ κεμπάπ, από το οποίο προήλθε ο γύρος, υποστηρίζεται πως αναπτύχθηκε είτε το 1850, από τον İskender Efendi στην Προύσα, είτε το 1830 από τον Hamdi Usta στην Κασταμονή.
Η πιθανότερη εκδοχή για την άφιξη του γύρου στην Ελλάδα αποδίδει το γεγονός στους μικρασιάτες πρόσφυγες από την Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη, οι οποίοι έφεραν το ντονέρ κεμπάπ μαζί τους μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922-23. Σταδιακά, το ντονέρ μετεξελίχθηκε σε γύρο με την αλλαγή του ονόματος και την απαγόρευση της χρήσης κιμά από την δικτατορία, λίγο πριν την πτώση της. Αφού εξαπλώθηκε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, ταξίδεψε και στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αυστραλία από Έλληνες πρόσφυγες.
Σήμερα, ο γύρος έχει καθιερωθεί στην κορυφή της Ελληνικής κουζίνας, και αποτελεί μαζί με τις παραλλαγές του ένα από τα πιο δημοφιλή πιάτα έτοιμου φαγητού παγκοσμίως. Ελληνικοί φορείς της βιομηχανίας κρέατος, σε συνεννόηση με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, βρίσκεται σε διαδικασία κατοχύρωσης του γύρου ως Εγγυημένο Παραδοσιακό Ιδιότυπο Προϊόν (ΕΠΙΠ) και ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο γύρος πήρε το όνομά του από την ελληνική λέξη "γύρα", ή αλλιώς περιστροφή, γύρω από τον άξονά της, που κάνει το κρέας στην κατακόρυφη μεταλλική σούβλα όπου περνιέται για να ψηθεί με τη φωτιά στη μια πλευρά.
Η λέξη γύρος προέκυψε από την ονομασία του ντονέρ κεμπάπ, η οποία προέρχεται από την τουρκική λέξη "dönmek", που σημαίνει "γυρίζω".
Ο γύρος παρασκευάζεται κυρίως με κρέας χοιρινό ή κοτόπουλου, αν και γίνονται παραλλαγές με κρέας αρνιού και κιμά. Προσφέρεται τυλιγμένος σε πίτα, σε μερίδα, σε σκεπαστή πίτα με τυρί και σως ή ως συστατικό σε διάφορες σαλάτες.
Συχνά συνοδεύεται από ντομάτα, κρεμμύδι και τηγανητές πατάτες, και κάποια σως (ή αλοιφή στην Θεσσαλονίκη) όπως τζατζίκι ή γιαούρτι, ροζ ή κίτρινη σως, κέτσαπ και μουστάρδα. Στην Κέρκυρα μπορεί να σερβιριστεί και με σάλτσα στιφάδου, ενώ στην Κρήτη συνοδεύεται από μεγάλη ποσότητα πάπρικας.
Ο γύρος έχει πολλές ομοιότητες με το αραβικό σαουαρμά, το μεξικάνικο τάκος αλ παστόρ, και φυσικά το τούρκικο ντονέρ κεμπάπ.
Στην Τουρκία, μπορεί κανείς να βρει ντονέρ παρασκευασμένο, πέραν του μοσχαρίσιου κρέατος, και με κοτόπουλο, ψάρι, ή και σουτζούκι. Σερβίρεται σε σάντουιτς από λευκό ψωμί, μέσα σε πίτα, μερίδα, τυλιχτό σε λαβάς με προαιρετικό τυρί και κόκκινη σάλτσα, πάνω σε πιλάφι, ή πάνω σε κομματάκια πίτας και περιχυμένο με γιαούρτι, σάτλσα ντομάτας και λιωμένο βούτυρο (το λεγόμενο "İskender kebap").
