Γονείς και παιδιά

[maik900]

Πέντε αξίες που κάθε γονιός πρέπει να μάθει στα παιδιά του...​

Τα παιδιά ακολουθούν το παράδειγμά μας, μαθαίνουν από τις αποφάσεις μας, τα σωστά και τα λάθη μας. Ως γονείς, έχουμε την «εξουσία» αλλά και την υποχρέωση να τα μεγαλώσουμε έτσι, ώστε να γίνουν υπεύθυνοι ενήλικες που αναγνωρίζουν τα λάθη τους, δεν προσπαθούν να ξεφύγουν από τις υποχρεώσεις τους και σκέφτονται τον συνάνθρωπό τους.

Αυτές τις αρχές πρέπει να τους μεταλαμπαδεύσουμε από τώρα, ακόμα και με τα πιο απλά παραδείγματα, για να μάθουν να τις ακολουθούν όταν πια δεν θα είναι κοντά μας.
1. Το αίσθημα του σεβασμού

Αν ρωτήσετε έναν παιδαγωγό, θα σας πει ότι ο σεβασμός είναι ένα από τα πρώτα μαθήματα που πρέπει να δώσουμε στα παιδιά μας, από μικρή ακόμα ηλικία. Οι καλοί τρόποι, η ευγένεια, το να ακούς τους γονείς σου και το να μην ξεχωρίζεις τους ανθρώπους ανάλογα με το φύλο ή την καταγωγή τους είναι μερικά μόνο μαθήματα σεβασμού που ένα παιδί πρέπει να έχει διδαχθεί τουλάχιστον μέχρι να πάει στο σχολείο.

Πώς να τον διδάξετε στα παιδιά: ο σεβασμός όπως κι όλες οι αξίες είναι ένας δρόμος… διπλής κατεύθυνσης. Γι’ αυτό, έχει σημασία να του διδάξετε πως, ακόμα και όταν διαφωνείτε ή σας μιλά άσχημα, προσπαθείτε πάντα να βρείτε τη μέση οδό. Εξηγήστε του, για παράδειγμα: «δεν μου αρέσει όταν μου μιλάς έτσι, σε παρακαλώ να μου μιλήσεις ήρεμα και ευγενικά για να μπορέσουμε να βρούμε τη λύση στο πρόβλημά σου».
2. Η αξία της ευθύνης
Το να αναλαμβάνει ένα παιδί την ευθύνη και για τς σωστές και για τις λάθος αποφάσεις του είναι το πρώτο βήμα που δείχνει ότι οι γονείς του έχουν κάνει δουλειά στη διαπαιδαγώγησή του. Χρέος σας, όμως, είναι να μείνετε συνεπείς σε αυτά που τους διδάσκετε και να μην προσπαθείτε να «ξεγλιστρήσετε» από τις δικές σας ευθύνες.
Πώς να την διδάξετε στα παιδιά: Για να κάνετε τα παιδιά να αισθανθούν υπεύθυνα, το πρώτο βήμα είναι να τα βοηθήσετε να νιώσουν χρήσιμα. Ζητήστε τη βοήθειά τους όταν κάνετε τις δουλειές του σπιτιού, μάθετέ τους να μαζεύουν τα παιχνίδια και το δωμάτιό τους. Αυτό είναι το πρώτο στάδιο για να συνειδητοποιήσουν ότι έχουν αναλάβει κάτι από μόνα τους.
3. Η αρετή της ενσυναίσθησης
Η συμπόνια, η ενσυναίσθηση, η ικανότητα να καταλαβαίνεις το πρόβλημα του συνανθρώπου σου και να μπορείς να μπαίνεις στη θέση του είναι μια αξία που ακόμα και πολλοί γονείς δυσκολεύονται ν’ αποκτήσουν. Το να μεγαλώνεις ένα παιδί με ενσυναίσθηση, λοιπόν, δεν είναι εύκολο αλλά είναι σίγουρα μια μεγάλη δοκιμασία.
Πώς θα την διδάξετε στα παιδιά: μη φοβάστε να μιλάτε για τα συναισθήματά σας. Αν για παράδειγμα, το παιδί σάς σπρώξει ή σας χτυπήσει, εξηγήστε του ότι σας στενοχώρησε και ότι θα ήταν καλό να σας ζητήσει συγγνώμη. Αντίστοιχα, αν το παιδί φοβάται για συγκεκριμένο, δείξτε του ότι καταλαβαίνετε πώς αισθάνεται και βοηθήστε το να ξεπεράσει τα δυσάρεστα συναισθήματά του.
4. Η σημασία της ευγνωμοσύνης
Το να νιώθουμε τυχεροί για όσα έχουμε και να εκτιμάμε όσα μας προσφέρουν οι γονείς και η οικογένειά μας είναι κάτι που διδάσκεται από την παιδική ηλικία. Η αναγνώριση της προσπάθειας και του κόπου που κάνουν οι αγαπημένοι μας άνθρωποι για να είμαστε ευτυχισμένοι είναι μια πολύ σημαντική αξία που πρέπει να τους εμφυσήσουμε.
Πώς θα την διδάξετε στα παιδιά: Με απλές, μικρές αλλά… θαυματουργές κινήσεις. Για παράδειγμα, την επόμενη φορά που η γιαγιά θα φτιάξει τα αγαπημένα μπισκότα του παιδιού, πείτε του πόσο ωραίο θα ήταν να την αγκαλιάσει σφιχτά και να της πει «ευχαριστώ».
5. Η αξία της γενναιοδωρίας
Ή αλλιώς η αξία του να μοιράζεσαι! Το να είσαι γενναιόδωρος είναι μια ιδιότητα που όλοι οι γονείς έχουν, αφού έχουν μάθει να είναι δοτικοί με τα παιδιά τους και να μοιράζονται τα πάντα μαζί τους. Το ίδιο όμως πρέπει να ισχύει και για τους υπόλοιπους ανθρώπους. Η γενναιοδωρία δεν εμπεριέχει την έννοια του ανταλλάγματος και της λογικής «αφού σου έδωσα κάτι, πρέπει κι εσύ να μου δώσεις κάτι.»
Πώς θα την διδάξετε στο παιδί: παρακινώντας το να κάνει μικρά βήματα τη φορά. Μικρές πράξεις, όπως το να μοιράζεται τα παιχνίδια του με το αδελφάκι του(για τα παιδιά δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται)θα του δώσουν σημαντικά μαθήματα γενναιοδωρίας. Μπορείτε, για παράδειγμα, να του εξηγήσετε γιατί είναι καλό να δωρίσετε τα παλιά παιχνίδια και ρούχα του σε άλλα παιδιά που τα έχουν περισσότερη ανάγκη.

 

[maik900]

Τα παιδιά χρειάζονται τέχνη. Χωρίς αυτή, πάντα κάτι θα τους λείπει​

Τα παιδιά χρειάζονται τέχνη, μουσική, ζωγραφιές, ιστορίες και ποιήματα όσο χρειάζονται αγάπη, φαγητό, καθαρό αέρα και παιχνίδι. Αν δεν δώσεις σε ένα παιδί τροφή, η ζημιά γίνεται γρήγορα ορατή. Αν δεν αφήσεις ένα παιδί να έχει καθαρό αέρα και παιχνίδι, η ζημιά είναι επίσης ορατή, αλλά όχι τόσο γρήγορα. Αν δεν δώσεις σε ένα παιδί αγάπη, η ζημιά μπορεί να μην είναι φανερή για μερικά χρόνια, αλλά είναι μόνιμη.​

Αλλά αν δεν δώσεις σε ένα παιδί μουσική, ζωγραφιές, ιστορίες και ποιήματα, η ζημιά δεν είναι τόσο εύκολα ορατή. Είναι εκεί όμως. Τα σώματα τους είναι αρκετά υγιή, μπορούν να τρέξουν και να πηδήξουν και να κολυμπήσουν και να φάνε λαίμαργα και να κάνουν πολύ θόρυβο, όπως έκαναν πάντα τα παιδιά, αλλά πάντα κάτι λείπει.

Όλοι οι άνθρωποι, σε κάποιο στάδιο της παιδικής, νεανικής, εφηβικής και ενήλικης ηλικίας, έρχονται αντιμέτωποι με κάτι που δεν ονειρεύτηκαν ποτέ.

Είναι τόσο ξένο σε αυτούς όσο η σκοτεινή πλευρά της σελήνης. Αλλά μία μέρα ακούν μία φωνή στο ραδιόφωνο να διαβάζει ένα ποίημα, ή περνούν από ένα σπίτι με ένα ανοιχτό παράθυρο όπου κάποιος παίζει πιάνο, ή βλέπουν μία αφίσα από έναν συγκεκριμένο πίνακα σε κάποιου τον τοίχο, και τους αγγίζει τόσο πολύ που αισθάνονται ζαλάδα.

Τίποτα δεν τους είχε προετοιμάσει γι’ αυτό. Ξαφνικά συνειδητοποιούν ότι είναι γεμάτοι με μία λαχτάρα, παρόλο που δεν είχαν καμία ιδέα πριν ένα λεπτό, μία λαχτάρα για κάτι τόσο γλυκό και τόσο απολαυστικό που σχεδόν τους πληγώνει. Κλαίνε σχεδόν, αισθάνονται λύπη και χαρά και μόνοι και ευπρόσδεκτοι από αυτήν την εντελώς νέα και παράξενη εμπειρία, και την θέλουν απεγνωσμένα. Το ήθελαν αυτό, το χρειαζόντουσαν όπως ένας πεινασμένος χρειάζεται τροφή, και δεν το ήξεραν. Δεν είχαν ιδέα.

Έτσι είναι και για ένα παιδί που χρειάζεται τέχνη, μουσική, ζωγραφιές, ιστορίες και ποιήματα και τα συναντάει τυχαία. Αν δεν υπήρχε η εν λόγω ευκαιρία, ίσως να μην το γνώριζε ποτέ, και θα μπορούσε να περάσει όλη του τη ζωή σε μία κατάσταση πολιτιστικής λιμοκτονίας χωρίς να το γνωρίζει. Γιατί οι συνέπειες της πολιτιστικής λιμοκτονίας δεν είναι δραματικές και γρήγορες. Δεν είναι εύκολα ορατές.

Αυτή η λαχτάρα υπάρχει σε πολλά παιδιά, και συχνά δεν ικανοποιείται ποτέ, διότι δεν έχει αφυπνισθεί ποτέ. Πολλά παιδιά σε κάθε μέρος του κόσμου πεινάνε για κάτι που τροφοδοτεί και θρέφει την ψυχή τους. Κάθε παιδί έχει δικαίωμα σε τροφή, στέγη, παιδεία, ιατρική περίθαλψη, και ούτω καθεξής. Κάθε παιδί έχει δικαίωμα στην εμπειρία του πολιτισμού. Χωρίς τέχνη, μουσική, ζωγραφιές, ιστορίες και ποιήματα τα παιδιά θα πεινάσουν.

 

[maik900]

Η κυριότερη ένδειξη σωστής ανατροφής ενός παιδιού, είναι η ηρεμία του​

Ένα παιδί μεγαλώνει μέσα σε ασφάλεια, ανθίζει μέσα σε αγάπη και μεγαλουργεί μέσα στην επιβράβευση. Όταν ένα παιδί νιώσει ασφαλές, μπορεί να εκφράζεται ελεύθερα, μπορεί να σκέφτεται ελεύθερα, να ενεργεί ελεύθερα και να πραγματοποιεί.

Όταν νιώθει πως το αγαπούν, ανοίγει τα φτερά του να δημιουργήσει, να τολμήσει, να δοκιμάσει, να σηκωθεί και να ξαναπροσπαθήσει. Όταν επιβραβεύεται για κάθε του προσπάθεια, νιώθει δύναμη να προχωρήσει παρακάτω, νιώθει σίγουρο να πάρει ρίσκο, μαθαίνει από την αποτυχία και δυναμώνει από την επιτυχία.

Ένα παιδί παίρνει ασφάλεια μέσα στην ήρεμη αγκαλιά σου, παίρνει δύναμη μέσα στο σίγουρο βλέμμα σου ότι μπορεί να τα καταφέρει. Παίρνει στήριξη στη σίγουρη φωνή σου που του δηλώνει αποδοχή και αγάπη. Αποδοχή για την επιλογή του, αποδοχή για την προσπάθειά του, που δεν στέφεται πάντα από επιτυχία.

Τι γίνεται, όμως, όταν ο ίδιος ο γονιός έχει μεγαλώσει σε ένα περιβάλλον αστάθειας, ανασφάλειας, ένα περιβάλλον που αντί να τον επιβραβεύουν του υπενθύμιζαν κάθε φορά πως δε μπορεί να τα καταφέρει, πως δε χρειάζεται καν να προσπαθήσει γιατί η αποτυχία είναι δεδομένη; Πώς να συμπεριφερθεί ένας γονιός στο παιδί του όταν μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον που η αγάπη για να εκφραστεί είχε πάντα ως προυπόθεση το να είναι ‘καλό παιδί’, ικανοποιώντας τις επιθυμίες των δικών του γονιών, όταν αντίθετα η αγάπη θα έπρεπε να του δίνεται άμεσα και χωρίς όρους;

Η έλλειψη αγάπης στην παιδική ηλικία έχει διάφορες συνέπειες στην ενήλικη ζωή μας. Το συναισθηματικό κενό που βιώσαμε σαν παιδιά προσπαθούμε να το γεμίσουμε με το φαγητό, με υπερκαταναλωτισμό, με κούφιες σχέσεις, με εναλλαγή συντρόφων, με το να πληγώνουμε συντρόφους, φίλους με τον ίδιο τρόπο που μας πλήγωσαν κι εμάς.

Η ανασφάλεια που εισπράξαμε σαν παιδιά γιατί οι γονείς μας αμφισβητούσαν τις πράξεις μας συνεχώς, γιατί «εκείνοι ήξεραν καλύτερα…» μας οδηγούν στην αμφισβήτηση των δικών μας παιδιών για να βάλουμε το φαύλο κύκλο σε λειτουργία, να εκπληρώσουμε την προφητεία. Η επιβεβαίωση που τόσο λαχταρούσαμε να πάρουμε στο βλέμμα των γονιών μας για να αισθανθούμε σίγουροι για τον εαυτό μας και να χτίσουμε την προσωπικότητά μας, γίνεται σαράκι στην ενήλικη ψυχή μας και μας τρώει καθημερινά.

Αφού δεν μάθαμε να την δίνουμε στον εαυτό μας, τη ζητιανεύουμε από τους άλλους, κι όταν εκείνη δεν έρχεται ή έρχεται μετά από πολύ κόπο και προσπάθεια, τη ματαιώνουμε στη στιγμή και αισθανόμαστε πιο κενοί κι ανασφαλείς από ότι στην αρχή. Ψάχνουμε την επιβεβαίωση της ομορφιάς, της ικανότητας, της επιτυχίας, την αγκαλιά της ασφάλειας σε κενές, ματαιόδοξες, ανάπηρες σχέσεις, σε σχέσεις δεκανίκια.

Πώς ο γονιός μπορεί να δώσει στο παιδί του κάτι που ο ίδιος δεν έχει πάρει σαν παιδί. Σας ακούγεται δύσκολο και σας φαντάζει αδύνατο ε; Όχι και τόσο.

Οι περισσότεροι από εμας που διανύουμε την τρίτη ή τέταρτη δεκαετία της ζωής μας, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό έχουμε βιώσει αυτή την έλλειψη και ως γονείς σήμερα καλούμαστε είτε να συνεχίσουμε την παράδοση είτε να σταματήσουμε το φαύλο κύκλο εδώ και να δώσουμε στα παιδιά μας αυτό που πραγματικά τους αξίζει. Αγάπη, Ασφάλεια, Αποδοχή.

Αυτό που οφείλουμε να κάνουμε οι ίδιοι είναι να θεραπεύσουμε το δικό μας τραύμα, πετώντας μακριά εκείνους τους δόλιους, κούφιους μηχανισμούς που μας έμαθαν άθελά τους οι δικοί μας γονείς – γιατί μεταξύ μας κι εκείνοι δεν το επέλεξαν, το έμαθαν – να βγάλουμε το αιχμηρό αντικείμενο που λέγεται αναμνήσεις και να επουλώσουμε την πληγή με το φάρμακο της αγάπης στον εαυτό μας.

Κάθε φορά που η ανάμνηση μιας δικής μας πληγής προσπαθεί να βρει διέξοδο στις λέξεις ή στις πράξεις μας, ας σκεφτούμε πόσο ματώνει η δική μας πληγή και πως αυτό τον πόνο δε θέλουμε να τον προκαλέσουμε στο δικό μας παιδί.

Η αμφισβήτηση που εισπράξαμε από τους γονείς μας, γιατί και οι ίδιοι ένιωθαν ανασφαλείς, ας μην σταθεί αγκάθι στη σχέση μας με το δικό μας παιδί. Ας του δείξουμε εμπιστοσύνη ότι μπορεί να τα καταφέρει. Κι αν δεν τα καταφέρει, ας του δώσουμε την αγκαλιά μας και την αποδοχή μας κι έτσι εκείνο θα μάθει να προσπαθεί, να μην εγκαταλείπει, να μην απογοητεύεται, να μην φοβάται. Μόνο έτσι θα είναι ήρεμο μέσα του. Γιατί η κυριότερη ένδειξη σωστής ανατροφής ενός παιδιού, είναι η ηρεμία του.

Από ένα παιδί που κοντεύει τα 39 του χρόνια και που μέχρι πριν λίγο καιρό έψαχνε την επιβεβαίωση και την αποδοχή από τρίτους, πληγώνοντας κάθε φορά τον εαυτό του σε σχέσεις εξάρτησης, από μια μητέρα που κάθε μέρα εκπαιδεύεται και βιώνει μαζί με την κόρη της τη δοκιμή, το ρίσκο, την επιτυχία ή την αποτυχία, την αγκαλιά, την ασφάλεια, την αποδοχή, την αγάπη, ένα έχω να σας ευχηθώ.

Ανοίξτε την αγκαλιά σας και δώστε στα παιδιά σας αυτό που σας έλειψε, κλείστε μια για πάντα τη δική σας πληγή και δώστε αγάπη, αγάπη, αγάπη!